Connect with us

Internasionál

Índise Liberdade Imprensa, TL Sa’e ba 17 no Di’ak Liu iha Sudeste Aziátiku

Published

on

Hatutan.com, (04 Maiu 2022), Díli— Índise Liberdade imprensa globál ne’ebé publika hosi Reportagen sem Fronteira ka Reporters Without Borders (RSF), Timor-Leste iha aumentu duplu, ka sa’e makás hosi 71 iha tinan 2021, ba 17 iha tinan 2022.

Jornalista Timor-Leste. Foto/Hatutan.com.

Aumentu ne’e hatudu katak, Timor-Leste ninia Liberdade imprensa di’ak liu iha Sudeste Aizátiku iha tinan 2022.

Valór Liberdade imprensa ne’ebé Timor Leste iha, hosi 70.89 iha 2021 ba 81.89 iha tinan 2022.

Lee Mós: Média Tenke Hadi’a Kualidade Hasoru Mundu Dijitál

Advertisement

Enkuantu, Timor Leste hanesan nasaun ne’ebé ho valor Liberdade imprensa di’ak liu iha Sudeste Aziátiku tinan ne’e tanba laiha jornalista ida ne’ebé kondenadu ho ninia produtu iha nasaun demokrátiku joven ne’e.

Alende ne’e iha ninia enkuadramentu jurídiku, iha artigu 40 no 41 Konstituisaun Repúblika Demokratika Timor Leste, proteje Liberdade imprensa no Liberdade espresaun.

Maski iha Kódigu prosesu penál 2009 bele halo denunsia kalunioza, maibé Konsellu Imprensa ne’ebé estabelesidu iha tinan 2015 ho objetivu atu fasilita hodi rezolve.

Formasaun ba jornalista Timoroan sira ne’ebé atu hetan karteira profisional Iha Conselho Imprensa (CI). Foto/CI.

Jornalista sira ho livremente hakerek notísia no ladún akontese violénsia fízika hasoru jornalista, maski sei enfrenta presaun ne’ebé limita sira nia Liberdade ne’e hosi polítiku sira.

RSF konta índise Liberdade imprensa ne’e liu hosi hato’o pergunta pertinente sira ba espesialista boot sira iha nasaun hamutuk 180.

Índise ne’e formadu bazeia ba indokadór boot hamutuk neen ne’ebé  reprezenta performa nasaun sira iha sira ninia pluralizmu, independénsia média, no salvasaun inklui liberdade jornalista sira.

Advertisement

Valór indíse ho nia formatu hahú hosi 0-100 ida ne’ebé mak ninia valór boot liu, ida ne’e mak ninia nível liberdade imprensa pior liu.

Nasaun 10 ne’ebé ho nia valór Liberdade imprensa piór liu iha mundu inklui Myanmar (176), iha ne’ebé kudeta Fevereiru 2021 halo Liberdade imprensa hakiduk tinan 10, Xina, Turkmenistan (177), Iran (178), Eritrea (179) no Korea do Norte (ba dala-180).

Komisaun ba peskiza kona-bá Liberdade imprensa ne’e iha ninia espesialista hamutuk na’in hitu. Mai hosi seitór akadémiku no média, RSF dezenvolve metodolojia ne’e atu bele forma índise Liberdade imprensa mundiál ba dala-20.

Jornalista: Elio do Santos da Costa

Advertisement

Internasionál

PM Xanana Husu Haforsa Diálogu no Páz Ba Estabilidade Rejionál

Published

on

By

Hatutan.com, (28 Outubru 2025), Díli— Primeiru-Ministru Repúblika Demokrátika Timor-Leste (PM-RDTL), Kay Rala Xanana Gusmão, haktuir hikas importánsia pás no haforsa diálogu hodi garante dezenvolvimentu sustentável liután iha rejiaun ASEAN tomak.

(more…)

Continue Reading

Internasionál

Timor-Leste Marká Tán Istória Ida Tama ASEAN, Ramos-Horta Husu Hametin Dame, Servisu Maka’as ho Onestidade

Published

on

By

Hatutan.com, (28 Outubru 2025), Díli– Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta hateten  loron 26 fulan-Outubru 2025 marka tán istória ida bá Timor-Leste sai membru plenu  ASEAN bá dala-11, nune’e husu povu no Governu hametin nafatin dame no tenke servisu makaas ho ónestidade. 

(more…)

Continue Reading

Internasionál

Tribunál Manila Deklara Arnie Teves Jr “Inosente” husi Asasinatu Omisídiu iha 2019

Published

on

By

Hatutan.com,  (15 Jullu 2025), Dili--Tribunál Manila, Segunda  (14/07/2025),  hatama ona deklarasaun “La sala” (inosente)  ba eis reprezentante Negros Oriental Arnolfo Arnie Teves Jr iha nia kazu omisídiu ba alegasaun omisídiu iha Negros Oriental iha tinan 2019.

(more…)

Continue Reading

Trending