Hatutan.com, (23 Jullu 2024), Díli-Komisaun Anti-Korrupsaun (CAC, sigla portugés) liuhusi Diresaun Prevensaun no Unidade Inspesaun halibur hela informasaun sira kona-bá asidente karreta Estadu ho númeru matrikula 03.430G ne’ebé akontese iha la’ós oras servisu, Domingu (21/07/2024), hale’u tuku 02:00 madrugada, iha área Kakaulidun, Suku Bairru Píte, Postu Administrativu Dom Aleixo, Munisípiu Díli.
Lee Mós: Karreta Estadu ho Númeru Matrikula 03.430G Hetan Dezastre no Hetan Serveja Dos Rohan iha Laran

Karreta Estadu hetan dezastre iha área Kakaulindun, Bairru Pité, Díli, Domingu (21/07/2024), hale’u tuku 02:00 madrugada. Foto/Leopoldina de Carvalho
Komisáriu CAC, Rui Pereira, Tersa (23/07/2024), informa bá Hatutan.com iha nia servisu fatin katak, dadus ne’ebé ekipa CAC nian rekolla hatudu duni, katak prova balun hanesan serveja metade dos iha karreta laran no motorista ka funsionáriu utilizadór karreta Estadu nian ne’e tan ema na’in-rua; inan-feton ida ne’ebé deskonfia motorista nia espoza no alin-mane ida ne’ebé deskonfia motorista nia oan.
“Bá dezastre ne’e envolve funsionáriu Estadu nian ida ne’ebé ho idade adultu ka tiu katuas ida ne’ebé no bainhira korreta soke iha karreta nia laran mós ita haree iha serveja ho metade dos depois karreta ne’e soke rezulta karreta oin rahun ka aat loos,” Komisáriu CAC, Rui Pereira haktuir.
Nia dehan, se haree hosi regra tuan ne’ebé sei vínkulu hela atu hadi’a mak nia kustu ne’e liuhusi $5,000 entaun ne’e la autoriza para atu hadi’a, maibé se ema ne’ebe mak kondús karreta ne’e se nia mak asume responsabilidade atu fó $5,00 ka $10,000 nia hakarak atu hadi’a nia hadi’a. Maibé parte CAC Diresaun Prevensaun, Unidade Inspesaun sei haree hodi identifika karreta ne’e la’o fora husi oras servisu lori bá ne’ebé no nia iha orden servisu ka lae.
“Sé la sala ema fó sai informasaun katak motorista ne’e ho nia ferik oan no mós nia oan sira mak utiliza karreta ne’e,” Rui Pereira hateten hodi dehan tan presiza mós haree husi aspetu umanidade ho situasaun funsionáriu balu servisu iha munisípiu mak fila mai keta sira hela iha Díli ka hala’o servisu bá sira bá iha fatin ruma, ka bá halo lia-ruma presiza buka hatene.

Jornalista Hatutan.com dada-lia ho Komisáriu CAC, Rui Pereira, Tersa (23/07/2024). Foto/Tome da Silva
Tuir nia kondisaun karreta Estadu nian ho marka Hilux ne’e antigu ona, tanba ne’e CAC presiza rekolla informasaun sira iha terrenu. Atu nune’e, se nia preinxe rekizitu pekulatu bá uzu tuir kódigu penal tanba sasán Estadu uza la tuir nia dalan, ida-ne’e se prosesu hasoru nia.
“Se karik ekipa CAC sira rekolla informasaun no dadus sira mak la prienxe guia no la iha sira karta autorizasaun entaun se prosesu tuir kódigu penal. Tanba ne’e, sasán Estadu ninian CAC presiza atu prevene,” nia tenik.
Komisáriu CAC, Rui Pereira CAC hateten, rekursu mina no osan rezerva Estadu RDTL nian ne’e hala de’it billaun $18 tanba ne’e CAC husu ba Timoroan hotu tenke poupa osan hodi utiliza osan ne’e tuir nasaun nia presiza.
“Se sosa hela de’it motór, karreta, laptop, komputadór inklui sasán Estadu sira seluk mak ema sira utiliza mak la ho responsabilidade ne’e la di’ak tanba ne’e husu ba utilizadór patrimóniu Estadu nian hotu tenke iha responsabilidade ba kualkér sasán Estadu hodi labele gasta osan arbiru,” Rui Pereira hateten.
PN husu Motorista Sira Labele Lori Karreta Estadu ho Kondisaun Lanu
Iha regulamentu ka regra komún bá motorista hotu bainhira kondús karreta ka motór proibe ho kondisaun lanu ka konsumu alkóliku. Nune’e, membru Parlamentu Nasionál husi Bankada FRETILIN, Antoninho Bianco husu motorista sira ne’ebé mak uza karreta Estadu labele lanu bainhira lori karreta
“Karreta ida soke ne’e tanba dala-ruma travaun mak ladi’ak no tenke halo manutensaun, iha parte seluk mós tanba dalaruma kondutór lanu ka ho kondisaun dukur, no karreta sira ne’ebé estadu nian sé de’it mak uza kondutór ne’e labele lanu no dukur,” Deputadu Antoninho Bianco hateten bá jornalista sira iha PN.
Bá motorista sira bainhira atu kondús karreta tenke hatene nia padraun sira, liuliu molok traballa karreta presiza verifika karreta nia kondisaun, karreta nia óleu, travaun, lampu sira no parte esensiál karreta nian seluk tan atu evita dezastre iha estrada laran.
“Ha’u hanoin bainhira ema uza kareta estadu nian iha loron feriadu imi jornalista sira tenke hasai foto, atu nune’e, ita bele hatene tanba regra kona-bá uza patrimóniu estadu iha ona iha loron feriadu sé de’it labele uza patrimóniu estadu. Karik uza mós tenke iha autorizasaun husi superior sira,” Deputadu Antoninho Bianco hateten.
Jornalista Estajiáriu: Lazaro Pereira Quefi/Zita Menezes